Arı aralığı kavramını öğrenmeden kovan yaptırmak risklidir.
Arı aralığı kavramını bilmeyen bir marangoza kovan yaptırmak
daha da risklidir.
Marangozumuz mesleğinde gerçekten usta olsa bile arı aralığı kavramını bilmiyorsa
risk vardır.
Çok değişik boyutlarda kovanlar yapılabilir, yaptırılabilir...
Değişmeyen tek ölçü arı aralığıdır.
Arı aralığı, arıların kayalarda, ağaç kovuklarında edindikleri yuvalar için de geçerlidir.
Lorenzo Lorraine Langstroth'u Langstroth yapan şey,
arı aralığı (arı boşluğu, bee space) kavramını ve bu kavrama dayanarak
çıkarılabilir, kontrol edilebilir çerçeveleri bulması olmuştur.
Bu nedenle kovan ölçüleri arılara göre ayarlanır. Ayarlamalara, arıların her an üzerinde yaşadıkları çerçevelerden başlanır...
Hesaplamalar, ayarlamalar, kovanın içinden dışına doğru yapılır.
(http://mcsumer.blogspot.com/2009/11/ar-kovan-nasl-olmal.html)
Standart kovanların içindeki petekler, çerçeve dediğimiz, dört çıtanın birbirine tutturulmasıyla elde edilen, dikdörtgen biçimindeki bir düzenek içinde oluşturulur.
Bu çerçevelerin birbirine temas eden yan çıtaları,
en geniş kısımda 37 mm (otuzyedi milimetre) olur.
Bu genişlik, her bir petek için kovan içinde ayrılan yer demektir.
İlkel kovanlarda da, özel amaçlı kovanlarda da, çerçeve yerine sadece çerçevenin üst çıtasının kullanıldığı kovanlarda da,
her petek için 37 mm genişliğinde yer ayrılır.
Bu bağlamda dikkat edilmesi gereken, fakat herhangi bir nedenle önemsenmeyen, savsaklanan bir nokta var: Çerçevelerin tümü (çerçeve sayısının önemi yok; tüm çerçeveler) kovana yerleştirildiğinde, çerçevelerle kovan duvarı arasında da ''arı aralığı'' kalmalıdır.
Buradaki arı aralığı, normal sınırlar içinde kalmak koşuluyla,
ortalamaya göre dar olabilir; 7,5 mm uygundur.
Kovan içindeki diğer yerlerde, ''10 mm '' esas alınmalıdır.
***
Fi tarihinde şu şemayı çizdim.
Şemayı cebime koyup Jet Mıstığın yanına gittim.
''Jet lakabı, işlerini hızlı ve zamanında yaptığın için verilmiş, doğru mu'' dedim.
''Hayır Abi, araba sürüş tarzımdan dolayı jet dediler'' dedi.
''Olsun'' dedim, kendi kendime; ''nasıl olsa acelemiz yok.''
Kovanlar yapıldı...
Bu arada marangozluk hakkında bir şeyler öğrenmiş de oldum.
Arabam bile öğrenmiştir.
Kovanlardan memnunum, memnunuz.
Arılıktaki tüm kovanlar,
tüm çerçeveler birbiriyle uyumlu.
Dostlarla kovan, çerçeve alışverişimiz olursa, küçük(!) sorunlar oluyor…
Bizimkiler daha yüksek (daha geniş) ve daha uzun.
Çerçeve üst çıta uzunlukları zaman zaman değişikliğe uğruyor. Acilen çerçeve gerektiğinde bizim çerçevelerin aynısını aramıyoruz bile.
Aradan geçen zaman içinde ne gibi değişiklikler olduğunu, oluştuğunu
şahsen ve bizzat ölçüp paylaşmam gerekiyor;
bakalım…
***
Bugünlerde birkaç fotoğraf çekmeye çalıştım.
Çerçevelerin üst çıta uzunlukları ve dolayısıyla bir bütün olarak çerçeve uzunlukları
aynı değil.
(Farklar güvenlik sınırlarını aşmıyor ; arı aralığı normal.)
Kovanları yaptırmışız, ikinci defa yaptırırken de öncekilerin aynısı olması için özen göstermişiz.
Çerçeveler için aynı özeni gösteremediğimiz ''zorunluluk halleri'' olmuş.
Yaptırdığımız çerçevelerin üst çıta genişliği 26 mm ve
dört-beş yıldır bir olumsuzluk saptamadık/saptayamadık.
Altı-yedi yıl önce bu genişliğin 27mm olmasının daha uygun olacağını düşünmüştüm.
Henüz denemedim; 26mm uygun görünüyor.
Daha dar üst çıtalarda gördüğümüz (boydanboya mum ile kaplanması, komşu çıtaya çapakla bağlanması gibi) olumsuzluklar ise azaldı.
İşin püf noktası kovan genişliği ve
kovanların havalandırma özelliklerinin yeterli düzeyde olması olabilir.
Fotoğrafçılıktaki acemiliğimi kabul ediyorum… Siz de o gözle bakın, lütfen.
Kovanın eni, dıştan dışa bu işte... Olancası 5 mm geniş... Çok memnunum.
(Gezer, göçer, gezgin arıcılık yapmıyoruz.)
Kovanlar hakkında bilgi vermek isterken bazılarında bir ve bazılarında iki milimetrelik hatayı gördüm:
Bizim Jet Mıstık, kovanları birbirine gerçekten uyumlu yapıyormuş, ama
dıştan dışa uyumlu olmasına özen gösteriyormuş...
25mm olan tahta kalınlığı yıllar geçtikçe 27mm olacak değil ya!
Boyanın kalınlığı mı yoksa o?
Olamaz…
Kovan tahtası 26mm ya da 27mm ise öylece kullanıyor;
kalınlıklarını 25mm 'ye düşürmüyormuş...
İyi ki, kovan genişliğini fazla tutmuşuz.
Kovan iç genişliğinde hiç sorun yaşamadığımız için farkına bile varmamışız.
Oysa, kovan tahtalarının çerçeve üst çıta genişliğinden daha fazla olduğu apaçık görülüyor.
Bizdeki de ne gözmüş!
22 Mart gecesi sıcaklık -1°C ; kar yağmış…
Note for English translation:
acemi: beginner
acemilik: inexperience
arı aralığı: bee space
arılık: apiary
birine bir şeyi yaptırmak: to have someone do something
fi tarihinde: year in year one
(Jet Mıstık) is not (jet mystical).
(Jet Mıstık) is a proper noun.
(Jet Mıstık) is abbreviated (shortened) form of a proper noun.
kovan: bee hive
olancası: totally
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder